2012年11月24日星期六

满洲语字母及字头1

转自维基百科:
字母转写穆麟德/新满汉大词典/五体清文鉴译解/太清)Unicode​编码说明(用穆麟德转写)
独立词首词中词尾
元音字母
 Mongol a.svgᠠ᠊ Mongol a head2.jpg᠊ᠠ᠊ Mongol a middle 2.jpg᠊ᠠ Mongol a tail 1.jpga1820
᠊ᠠ᠋ Mongol a tail 2.jpg用于b、p、k'、g'、h'之后(阴性字尾)
 Mongol e.svgᡝ᠊ Mongol e head.jpg᠊ᡝ᠊ Manchu e middle.svg᠊ᡝ ᠊ᡝ᠋ Mongol a tail 1.jpge185Dk、g、h、t、d之后不加点;k、g、h、b、p之后用阴性字尾
 ?? ?? Mongol a tail 2.jpg
 Mongol i.svgᡳ᠊ Mongol i head.jpg᠊ᡳ᠊ Mongol i middle1.jpg᠊ᡳ Mongol i tail2.jpgi[注 1]1873
‍ᡳ‍᠌‍᠌ Mongol i middle2.jpg用于元音后(词中形的两种形式差别不大,前一种更加正式)
᠊ᡳ᠍᠊᠊ᡳ᠋ Manchu i tail1.svg用于k、g、h、b、p后
᠊ᡳ᠌ Manchu i tail2.svg用于dz后
 Mongol o head.jpgᠣ᠊ Mongol o head.jpg᠊ᠣ᠊ Mongol o middle.jpg᠊ᠣ Mongol o tail.jpgo1823
᠊ᠣ᠋ Manchu o tail.svg用于b、p、k'、g'、h'后以及辅音和o拼成的单音节词中
 Manchu u.svgᡠ᠊᠊ᡠ᠊ ᠊ᡠ᠋᠊ Mongol o middle.jpg᠊ᡠ ᠊ᡠ᠋ Mongol o tail.jpgu1860k、g、h、t、d之后不加点;第二行用于b、p、k、g、h后以及单音节词中
 ?? ??
 Mongol oe.svgᡡ᠊ Mongol oe head.jpg᠊ᡡ᠊ Mongol oe middle.jpg᠊ᡡ Mongol oe tail.jpgū/uu/ů/u’1861
 [注 2]᠊ᡟ᠊᠊ᡟy[注 3]/y/i’185F只在音节ts和sy(汉语拼音ci和si)中出现,表示舌尖元音/ɿ/
辅音字母
 [注 2]ᠨ᠊ Mongol n head.jpg᠊ᠨ᠋᠊ Mongol n middle.jpg ᠊ᠨ᠊ Mongol a middle 2.jpg᠊ᠨ Mongol a tail 1.jpg ??n1828在音节末尾不加点(个别情况除外)
 [注 2]᠊ᠩ᠊ Mongol mng middle.jpg᠊ᠩ Mongol ngt tail.jpgng1829只出现在元音后
 [注 2]ᡴ᠊ Mongol q head.jpg᠊ᡴ᠊ Mongol q middle.jpgk1874在a、o、ū前
᠊ᡴ᠋᠊ Mongol ga middle.jpg᠊ᡴ Mongol ga tail3.jpg在a、i、o、u后且不在元音前[注 4]
 ?? Mongol k head.jpg᠊ᡴ᠌᠊ Mongol k middle.jpg᠊ᡴ᠋ Mongol g tail.jpg在e、i、u前[注 5];在e、ū后且不在元音前[注 4]
 [注 2]ᡤ᠊Manchu g head.svg᠊ᡤ᠊Manchu g middle.svgg1864用于a、o、ū前
 ?? ??用于e、i、u前
 [注 2]ᡥ᠊ Manchu h head.svg᠊ᡥ᠊ Manchu h middle.svgh1865用于a、o、ū前
 ?? ??用于e、i、u前[注 5]
 [注 2]ᠪ᠊ Mongol b head.jpg᠊ᠪ᠊ Mongol mbm middle.jpg᠊ᠪ Mongol b tail.jpgb182A
 [注 2]ᡦ᠊ Manchu p head.svg᠊ᡦ᠊ Manchu p middle.svgp1866
 [注 2]ᠰ᠊ Mongol s head.jpg᠊ᠰ᠊ Mongol s middle.jpg᠊ᠰ Mongol s tail.jpgs1830
 [注 2]ᡧ᠊ Manchu x head.svg᠊ᡧ᠊ Manchu x middle.svg᠊ᡧ Manchu x tail.svgš/sh/š/x1867
 [注 2]ᡨ᠋᠊ Mongol t head2.jpg᠊ᡨ᠋᠊ Mongol t middle.jpgt1868用于a、i、o前
᠊ᡨ᠌᠊᠊ᡨ Mongol t tail.jpg前有元音、后无元音
ᡨ᠊᠊ᡨ᠊用于e、u、ū (u’)前
 [注 2]ᡩ᠊᠊ᡩ᠊d1869用于a、i、o前
ᡩ᠋᠊᠊ᡩ᠋᠊用于e、u前
 [注 2]ᠯ᠊ Mongol l head.jpg᠊ᠯ᠊ Mongol l middle.jpg᠊ᠯ Mongol l tail.jpgl182F
 [注 2]ᠮ᠊ Mongol m head.jpg᠊ᠮ᠊ Mongol m middle.jpg᠊ᠮ Mongol m tail.jpgm182E
 [注 2]ᠴ᠊ Mongol ac.jpg᠊ᠴ᠊ Mongol ac.jpgc/ch/c/c1834
 [注 2]ᠵ᠊ Mongol j1 head.jpg᠊ᠵ᠊ Mongol j1 middle.jpgj/zh/j/j1835
 [注 2]ᠶ᠊ Mongol y1 head.jpg᠊ᠶ᠊ Mongol y1 middle.jpgy1836
 [注 2]ᡵ᠊ Mongol r1 head.jpg᠊ᡵ᠊ Mongol r1 middle.jpg᠊ᡵ Manchu r tail.svgr1875本族语没有以r打头的词
 [注 2]ᡶ᠊ Manchu f head.svg᠊ᡶ᠊ Manchu f middle.svgf1876用于a、e前
ᡶ‍᠋ Mongol w head.jpg᠊‍ᡶ‍᠋ Mongol w middle.jpg用于i、o、u、ū (u’)前
 [注 2]ᠸ᠊ Mongol w head.jpg᠊ᠸ᠊ Mongol w middle.jpgw1838只出现在a、e前
 [注 2]ᠺ᠊ Manchu k' head.svg᠊ᠺ᠊ Manchu k' middle.svgk'/kk/k῾/k’183A借词字母(汉语拼音k音),只出现在a、o前
 [注 2]ᡬ᠊ Manchu g' head.svg᠊ᡬ᠊ Manchu g' middle.svgg'/gg/ǵ/g’186C借词字母(汉语拼音g音),只出现在a、o前
 [注 2]ᡭ᠊ Manchu h' head.svg᠊ᡭ᠊ Manchu h' middle.svgh'/hh/h́/h’186D借词字母(汉语拼音h音),只出现在a、o前
 [注 2]ᡮ᠊ Manchu ts head.svg᠊ᡮ᠊ Manchu ts middle.svgts'[注 3]/c/ts῾/c186E借词字母(汉语拼音c音)
 [注 2]ᡯ᠊ Manchu dz head.svg᠊ᡯ᠊ Manchu dz middle.svgdz/z/dz/z186F借词字母(汉语拼音z音),在词中形的i前用第二行
 [注 2]ᡰ᠊᠊ᡰ᠊ž/rr/ž/r’1870借词字母(汉语拼音r音)
 [注 2]ᡱ᠊᠊ᡱ᠊c'/ch/c῾/c’1871借词字母,用于音节c'y(汉语拼音chi)
 [注 2]ᡷ᠊᠊ᡷ᠊j/zh/j̊/j’1877借词字母,用于音节jy(汉语拼音zhi)
  1. ^ 穆麟德/《新满汉大词典》把借词音节ᡱᡳ c'y/chy和ᡷᡳ jy/zhy中的᠊ᡳ i写作y。《新满汉大词典》/《五体清文鉴译解》把ᡯᡳ写作zy/dzy。
  2. 2.00 2.01 2.02 2.03 2.04 2.05 2.06 2.07 2.08 2.09 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14 2.15 2.16 2.17 2.18 2.19 2.20 2.21 2.22 2.23 2.24 2.25 2.26 2.27 元音字母y和辅音字母没有独立形式,这里给出的是Unicode字符。
  3. 3.0 3.1 穆麟德转写把ts'和元音y相拼写作ts
  4. 4.0 4.1 这条规则有一些特例:音节tek用第一种词尾;音节kuk、guk、huk用第二种词尾。此外还有一些不规则的情况。
  5. 5.0 5.1 在个别词(buk'ūn、k'ūke、neh'ū等)中和ū相拼。
满文多数音节结构是(辅)元(元/辅),在元音后出现比较多的字母有i, r, n, ng, k, s, t, b, o, l, m十一个。

[编辑]转写梵文藏文字母

为了转写梵语藏文字母,参照蒙古阿礼嘎礼字母,创造了以下字母。使用范围有限。《同文韵统》有转写方案的介绍。《五体清文鉴》所收藏文都配有满文转写。
字母Unicode​编码转写天城文国际梵语转写藏文字母威利转写扩展说明
独立词首词中词尾《五体清文鉴译解》太清
ᢇ᠊1887'a/'独立形表示音节'a,词首形表示辅音'
᠊ᢇ(आ)(ā)(ཨཱ)(A)加长元音a
ᠷ᠊᠊ᠷ᠊1837(ऋ)(ṛ)(རྀ)(r-i)与i连用;和蒙古文r编码相同,比满文r分叉小
1880(अँ)(ཨྃ)~M
ᢀ᠋@(अं)(ཨཾ)M
1881&(अः)(ཨཿ)H
ᢚ᠊᠊ᢚ᠊189Ag῾g*ghགྷg+h在e前附点的位置提高(词首形从右下提升到右侧,词中形从第二字牙提升到第一字牙)
ᢛ᠊᠊ᢛ᠊189Bng’ng不用于元音后
ᢜ᠊᠊ᢜ᠊189Cʣ̣z’cts
ᢝ᠊᠊ᢝ᠊189Dz*jhཛྷdz+h
ᢞ᠊᠊ᢞ᠊᠊ᢞ[二 1]189Eǰ̊jj’T
ᢟ᠊᠊ᢟ᠊189Fj’*ḍhཌྷD+h
ᢏ᠊᠊ᢏ᠊188Fn’N
ᢠ᠊᠊ᢠ᠊᠊ᢠ[二 2]18A0d’tt在a、i、o前
 ?? ??在e、u前
ᢡ᠊᠊ᢡ᠊18A1d῾d*dhདྷd+h在a、i、o前
 ?? ??在e、u前
ᢒ᠊᠊ᢒ᠊1892b’pp
ᢨ᠊᠊ᢨ᠊18A8b῾b*bhབྷb+h
ᢢ᠊᠊ᢢ᠊18A2š̤s’’Sh
ᢣ᠊᠊ᢣ᠊18A3ǰjjc
ᢤ᠊᠊ᢤ᠊18A4ṣ̌x’zh也作ᡰ᠊
ᢥ᠊᠊ᢥ᠊18A5s’z
ᢪ᠊᠊ᢪ᠊18AAl*ལྷlh也作ᠯᡥ᠊
  1. ^ 见《大藏全咒》第一套第七卷第52页、55页、63页、93页,第八卷第35页,第九卷第10页、14页、20页、45页;第八套第一卷第9页、12页、34页、35页、57页、71页。
  2. ^ 见《大藏全咒》第一套第一卷第47页。

[编辑]十二字头

十二字头是满文的音节表,每个字头对应一个韵尾。
序号十一十二
韵尾irnngkstbolm
第一字头有131个音节,顺序如下:
ᠠ a ᡝ e ᡳ i ᠣ o ᡠ u ᡡ ū ᠨᠠ na ᠨᡝ ne ᠨᡳ ni ᠨᠣ no ᠨᡠ nu ᠨᡡ nū
ᡴᠠ ka ᡤᠠ ga ᡥᠠ ha ᡴᠣ ko ᡤᠣ go ᡥᠣ ho ᡴᡡ kū ᡤᡡ gū ᡥᡡ hū
ᠪᠠ ba ᠪᡝ be ᠪᡳ bi ᠪᠣ bo ᠪᡠ bu ᠪᡡ bū ᡦᠠ pa ᡦᡝ pe ᡦᡳ pi ᡦᠣ po ᡦᡠ pu ᡦᡡ pū
ᠰᠠ sa ᠰᡝ se ᠰᡳ si ᠰᠣ so ᠰᡠ su ᠰᡡ sū ᡧᠠ ša ᡧᡝ še ᡧᡳ ši ᡧᠣ šo ᡧᡠ šu ᡧᡡ šū
ᡨᠠ ta ᡩᠠ da ᡨᡝ te ᡩᡝ de ᡨᡳ ti ᡩᡳ di ᡨᠣ to ᡩᠣ do ᡨᡠ tu ᡩᡠ du
ᠯᠠ la ᠯᡝ le ᠯᡳ li ᠯᠣ lo ᠯᡠ lu ᠯᡡ lū ᠮᠠ ma ᠮᡝ me ᠮᡳ mi ᠮᠣ mo ᠮᡠ mu ᠮᡡ mū
ᠴᠠ ca ᠴᡝ ce ᠴᡳ ci ᠴᠣ co ᠴᡠ cu ᠴᡡ cū ᠵᠠ ja ᠵᡝ je ᠵᡳ ji ᠵᠣ jo ᠵᡠ ju ᠵᡡ jū
ᠶᠠ ya ᠶᡝ ye ᠶᠣ yo ᠶᡠ yu ᠶᡡ yū ᡴᡝ ke ᡤᡝ ge ᡥᡝ he ᡴᡳ ki ᡤᡳ gi ᡥᡳ hi ᡴᡠ ku ᡤᡠ gu ᡥᡠ hu
ᠺᠠ k'a ᡬᠠ g'a ᡭᠠ h'a ᠺᠣ k'o ᡬᠣ g'o ᡭᠣ h'o ᡵᠠ ra ᡵᡝ re ᡵᡳ ri ᡵᠣ ro ᡵᡠ ru ᡵᡡ rū
ᡶᠠ fa ᡶᡝ fe ᡶᡳ fi ᡶᠣ fo ᡶᡠ fu ᡶᡡ fū ᠸᠠ wa ᠸᡝ we
ᡮᠠ ts'a ᡮᡝ ts'e ᡮᡟ ts ᡮᠣ ts'o ᡮᡠ ts'u ᡯᠠ dza ᡯᡝ dze ᡯᡳ dzi ᡯᠣ dzo ᡯᡠ dzu
ᡰᠠ ža ᡰᡝ že ᡰᡳ ži ᡰᠣ žo ᡰᡠ žu ᠰᡟ sy ᡱᡳ c'y ᡷᡳ jy
自维基百科:

没有评论:

发表评论